Podróżując po sklepie i przebierając półki nie mamy zbyt dużego wyboru, jeżeli chodzi o substancje słodzące. Cukier biały, ten z buraków mimo, iż używamy go stosunkowo nie dużo to przyczynia się on do próchnicy zębów (jest „posiłkiem” dla szkodliwych bakterii żerujących na zębach). Ponadto cukier biały przyczynia się do cukrzycy, nadwagi, jest krótkotrwałym źródłem energii, gdyż szybko przenika do układu krwionośnego. Nadmiar cukru odkłada się w wątrobie, gdzie potem jest przekształcany w kwasy tłuszczowe, a te znów odkładają się w naszym organizmie jako po prostu tłuszcz – tyjemy. W dzisiejszym artykule chciałbym wam przybliżyć kilka alternatyw cukru, które okazują się o wiele zdrowsze niż sacharoza pozyskana z buraków cukrowych.

Stewia (Stevia rebaudiana)

Roślina pochodząca z Brazylii. Posiada właściwości antybakteryjne i antygrzybicze. Zawiera niezwykle mało kalorii oraz obniża ciśnienie krwi. Można ją spotkać w produktach spożywczych pod symbolem E960. Niestety stewia nadaje się tylko do pieczenia w temperaturze nie większej niż 180°C, gdyż powyżej tej temperatury stewiozydy rozkładają się. Stewia może być używana przez osoby chore na cukrzycę. W Polsce dostępna w postaci skoncentrowanego proszku, zmielonych liści, tabletek bądź po prostu w żywej postaci – roślina w doniczce. Mogę dodać od siebie, że stewia jest niezbyt smaczna kiedy stosujemy ją w naturalnej postaci (jako ususzone liście), jest wyczuwalna w smaku (gorzki smak). Stewia jest około 30 razy słodsza od sacharozy.

Syrop z agawy

Syrop z agawy jest produkowany w m.in. Meksyku z kilku gatunków agawy. Można porównać jego smak do miodu, lecz jest znacznie mniej wyczuwalny. Około trzykrotnie słabszy od cukru. Z niektórych źródeł można dowiedzieć się, że sposób produkcji tego syropu na przestrzeni lat się zmienił, co skutkuje gorszą i zupełnie niezdrową wersją produktu.

Daktyle

Jedna z najzdrowszych alternatyw cukru. Pozyskuje się je z palm daktylowych, są bardzo słodkie, zawierają wiele witamin i minerałów (m.in. A, PP, B1, B2, żelazo, wapń czy magnez). Ponadto daktyle zawierają znaczące ilości błonnika, który oczyszcza jelita. Kolejną zaletą daktyli jest to, że posiadają antyoksydanty, które „zatrzymują” proces starzenia i wspomagają naszą odporność. Są także krótkotrwałym źródłem energii, zawierają wiele kalorii oraz są (według mojej subiektywnej oceny) smaczne. Daktyle obniżają ciśnienie oraz utrudniają wchłanianie „złego” cholesterolu. Jako ciekawostkę mogę podac, że w Afryce uznawane są jako afrodyzjak.

Miód

Lokalny produkt, łatwo dostępny, znany ze swoich słodzących i zdrowotnych właściwości. Rodzaj miodu determinuje specjalizację działania (np. miód lipowy słynie ze skuteczności zwalczania przeziębienia). Interesujący nas skład miodu (z pominięciem nieistotnych dla zdrowia składników) to: cukry (głównie glukoza, fruktoza, maltoza, sacharoza), białka, związki mineralne (kobalt, żelazo i mangan), witaminy (większość witamin z grupy B, H, C). Istotnym czynnikiem jest to, że miód jako produkt pszczeli jest czysty, gdyż pszczoły są niezwykle wrazliwe na jakiekolwiek zanieczyszczenia. Wracając do zwalczania chorób: miód ma właściwości bakteriobójcze, zatrzymuje rozwój próchnicy, wzmacnia serce (głównie potas), obniża ciśnienie, leczy stany zapalne gardła. Obok daktyli – najzdrowszy zamiennik cukru.

Cukier trzcinowy

Jedynie trzcinowy nierafinowany. Na rynku znajduje się pełno barwionych podróbek albo po prostu cukrów trzcinowych rafinowanych. Zdrowy jest tylko nierafinowany, gdyż zawiera witaminy i minerały obecne w trzcinie cukrowej. Powoduje te same schorzenia co cukier biały, lecz jak wspomniałem tylko z powodu tego, że nie jest oczyszczony (rafinowany), jest zdrowszy od zwykłego.

Cukier brzozowy (ksylitol)

Pozyskuje się go z wiosennego soku z brzozy. Jest tak samo słodki jak zwykły biały cukier, lecz zawiera o wiele mniej kalorii. Pozostawia specyficzny „chłodny” posmak (przyjemny). Ksylitol może konkurować z miodem i daktylami jeśli chodzi o działanie na nasz organizm. Wspomaga układ immunologiczny i opóźnia starzenie się organizmu oraz pomaga w leczeniu osteoporozy (poprzez ułatwienie przyswajania wapnia). Ksylitol posiada także właściwości bakteriobójcze, a w nadmiernych ilościach przeczyszczające. Regułą przy spożywaniu ksylitolu jest to, że należy go spożywać do 50-60g dziennie.

Podałem jedynie znane słodziki, które z reguły mają dobrą renomę. Pominąłem aspartam, acesulfam i inne tego typu, gdyż nie są warte uwagi ze względu na swoje szkodliwe właściwości. Osobiście do słodzenia herbaty i innych potraw z reguły używam miodu, jest to stosunkowo kosztowny wydatek, lecz przy ograniczeniu użycia (piję np. mniej słodką herbatę) różnica cenowa powinna się zwrócić (lecz przecież na szali jest nasze zdrowie, coś, w co zawsze warto inwestować).